دکتر آزیتا صفارزاده، متخصص زنان و فوقتخصص نازایی و لاپاراسکوپی:
مقصر اصلی پروژسترون است!
«PMS» مخفف «Premenstrual Syndrome»یا همان «سندروم پیش از قاعدگی» است؛ یعنی تمام اتفاقاتی که در دو هفته دوم سیکل قاعدگی (از 15 روز بعد از اولین روز خونریزی) رخ میدهد. این اتفاقات معمولا بهدلیل تغییرات هورمونی در بدن روی میدهند و بیشتر از همه عامل آن هورمون پروژسترون است. پروژسترون و استروژن هر دو از هورمونهای زنانه هستند که در بدن با هم به حالت تعادل کار میکنند. بالا و پایین رفتن این هورمونها نشان دهنده تخمکگذاری و بعد عدم بارداری و عادتماهانه است.
هورمون استروژن در ابتدای سیکل بالا
میرود سپس از نیمه سیکل که فولیکول پاره شده و تخمک آزاد میشود مادهای
به نام جسم زرد ایجاد میشود که تولیدکننده پروژسترون است. پروژسترون رحم
را به حالت ترشحی در میآورد تا بعدا اگر بارداری اتفاق افتاد جنین بتواند
بهراحتی در رحم جایگزین شود و لانهگزینی کند.
عصبی میشوید و به همه گیر میدهید؟
هورمون
پروژسترون هم خواص خوب و هم خواص بد دارد. یکی از خواص خوب آن همانطور که
ذکر شد نگهداری بارداری و شل کردن رحم است. اما یکی از خواص بد آن احتباس
آب است و بیشتر همین عامل است که هم روی سلولهای مغز اثر میگذارد و هم
روی اندامها و سینهها. اغلب خانمها معمولا از روز 15 عادتشان حالت سفت
شدن و درد سینهها، اختلالات خلقوخو بهصورت افسردگی، تحریکپذیری،
عصبانیت و... را نسبت به نیمه اول سیکل تجربه میکنند. بعضی اوقات هم
دردهای زیر شکم و ورم اندامها بهخصوص پاها احساس میشود. همگی اینها از
علائم PMS هستند.