اقدامات پس از لغزش
اقدامات پس از لغزش
بالاخره دوباره مصرف مواد را شروع کردید. حال می خواهید چه کار کنید؟ می توانید لغزش را به عنوان یک تجربه نگاه کنید یا اینکه آن را برای خود یک شکست به حساب بیاورید و به این بهانه مصرف مواد را ادامه دهید. بسیاری از ما معتادان فراموش می کنیم که پس از لغزش حق انتخاب داریم. در این قسمت پیشنهاداتی ارائه شده است تا اینکه شما بدانید که بعد از لغزش چه کارهایی می توانید انجام دهید تا دوباره به مسیر بهبودی بازگردید.
١- اقدام بلافاصله برای بهبودی
٢- پذیرش مسئولیت لغزش
٣- استفاده از حمایت انجمن
٤- اقدام به عملیات
٥- اداره عوارض جانبی لغزش
٦- مراجعه احتمالی به متخصصان
٧- عبرت گرفتن از تجربه لغزش
بزرگترین فاجعه برای ما معتادانی که تسلیم وسوسه مصرف دوباره مواد شده ایم، این است که لغزش را برای خود یک شکست به حساب آورده و آن را بهانه ای برای ادامه دادن مصرف خود قرار دهیم. این که ما مصرف مواد مخدر را از سرگرفته ایم به این معنی نیست که چاره دیگری جز ادامه مصرف مواد نداریم، بلکه باید به خود یادآوری کنیم که انسان خطا کار است و ما نیز مانند بقیه انسان ها در زندگی اشتباهاتی داشته ایم ولی اکنون از تجربیات تلخ خود درس عبرت گرفته و دوباره به سوی بهبودی قدم بر می داریم. لغزش به معنی پایان یافتن بهبودی ما نیست. ما معتاد هستیم و مصرف دوباره مواد اتفاق چندان تعجب آوری نیست. اگر پس از مدتی پاکی و زندگی در حال بهبودی دوباره مصرف مواد را از سر گرفته ایم، نباید نامید و سرشکسته شویم. مساله مهمی که اکنون با آن روبرو هستیم این است که با عقل و منطق درباره این اتفاق تصمیم بگیریم و اجازه ندهیم که افکار معتادگونه بر ما غلبه کنند.
نکته مهم این است که “لغزش کردن به معنی پایان بهبودی ما نیست”. واقعیت این است که این اتفاق ممکن است همان چیزی باشد که ما برای درس گرفتن از طبیعت بیماری خود و کارکرد بهتر برنامه 12 قدم به آن نیاز داریم. هرچند هیچکس به ما معتادان توصیه نمی کند که برای درس گرفتن از بیماری خود لغزش کند، اما واقعیت این است که بسیاری از ما پس از دچار شدن به لغزش از این تجربه دردناک درس عبرت گرفته و با عزم و اراده بیشتری برنامه بهبودی خود را دنبال می کنیم. لغزش می تواند ما را در مسیر بهبودی خود مصمم تر کرده و با آموختن نکات تازه ای درباره بیماری اعتیاد زندگی بهتر و مفیدتری را در بهبودی برای ما فراهم نماید. اما اگر بعد از لغزش کردن به بیماری خود اجازه بدهیم تا ما را وادار به ادامه مصرف کند، زمانی طول نخواهد کشید که دوباره با پی آمدها و عواقب هولناک اعتیاد و یا حتی مرگ روبرو خواهیم شد. بازگشت دوباره ما به مصرف مواد مخدر،همه مصائب و بدبختی هایی که برای فرار از آنها تصمیم به پاک شدن گرفته بودیم را، دوباره بر سر ما خواهد آورد ؛ افراط در مصرف مواد، آسیب دیدگی بر اثر حوادث، به خطر افتادن سلامت جسمی، مشکلات قانونی و حقوقی، به خطر افتادن زندگی زناشویی و… تنها بخش کوچکی از مشکلاتی است که مجددا به سراغ ما خواهد آمد. باید به یاد داشته باشیم که دیدگاه و برداشت ما درباره لغزش برای ما مساله مرگ و زندگی است. هرگز نباید این نکته را فراموش کنیم که اگر بعد از لغزش احساس نا امیدی و شکست کنیم، ممکن است زندگی خودمان را از دست بدهیم.
در این قسمت اطلاعاتی ارائه شده است که به شما کمک کی کند تا بعد از دچار شدن به لغزش، رفتاری معقول و منطقی از خود نشان داده و همزمان با از سر گیری کارکرد 12 قدم، از این اتفاق به عنوان تجربه ای آموزنده برای آغاز مجدد فرایند بهبودی خود استفاده نمایید.
۱- اقدام بلافاصله برای بهبودی
- پس از اینکه لغزش کردید باید بلافاصله دست به کار شوید و برای برگشتن به مسیر بهبودی اقدامات لازم را انجام دهید. به هیچ عنوان نباید فکر کنید “حالا که لغزش کردم چه بهتر که مقدار بیشتری مواد مصرف کنم.” این طرز فکر در واقع نیرنگ و حیله ای است که بیماری اعتیاد به کار می گیرد تا ما را از مسیر بهبودی منحرف کرده و مشکلات بیشتری برای ما به وجود بیاورد. در ضمن، نباید به خودتان بگوئید “بالاخره نتوانستم طاقت بیاورم و در برابر وسوسه ها تسلیم شدم و دوباره به مصرف مواد روی آوردم. سرنوشت من این است که همیشه معتاد باقی بمانم و برای رهائی از چنگ اعتیاد هیچ کاری از دست من ساخته نیست.” این دیدگاه منفی و پذیرفتن شکست در برابر بیماری اعتیاد باعث می شود که بیماری شما بیش از پیش قدرتمند شود. در واقع همه باورها و نگرش های منفی نسبت به لغزش مانند: سرزنش کردن خود، تاسف خوردن به حال خود، خود را فردی ضعیف یا شکست خورده دانستن و… ناشی از عدم شناخت صحیح ماهیت بیماری اعتیاد است. باید بدانید که اعتیاد یک بیماری مزمن است که پس از مبتلا شدن به آن، حتی در دوران بهبودی نیز در دورن شما باقی خواهد ماند و شما تنها قادر به کنترل و مهار کردن آن به صورت روزانه هستید. بنابراین هر نوع بی توجهی و غفلت از کارکرد برنامه دوازده قدم باعث می شود تا بیماری اعتیاد در درونتان زنده شده و شما راه و روش قدیمی زندگی خود را از سر بگیرید. اما در صورتی که نگاهی واقع بینانه ای به طبیعت بیماری خودتان داشته باشید و مصرف مجدد مواد را یک اتفاق رایج و حتی طبیعی به حساب بیاورید، در آن صورت می توانید بلافاصله دست به کار شده و با استفاده از ابزارهای 12 قدم و حمایت انجمن های گمنام، دوباره در مسیر بهبودی قرار بگیرید.
- اولین و موثرترین کار پس از لغزش کردن این است که بلافاصله با راهنمای خود تماس بگیرید و یا به یک جلسه رفته و در زمانی که نوبت به مشارکت کردن شما می رسد، به دیگران بگویید که دوباره مواد استفاده کرده اید. انجام این دو کار مثبت و سازنده، باعث کاهش قدرت و نفوذ بیماری اعتیاد برای به چنگ آوردن و تحت سلطه گرفتن شما خواهد شد. صحبت کردن با راهنما و شرکت در جلسات انجمن های گمنام باعث می شود تا شما بابت دچار شدن به لغزش کم تر احساس شرم و گناه کنید و انگیزه لازم برای شروع دوباره روند بهبودی خود را به دست بیاورید. تنها ماندن و زانوی غم بغل کردن بعد از لغزش، و یا مخفی کردن لغزش خود از دیگران از جمله حیله هایی است که بیماری اعتیاد برای به دام انداختن دوباره ما از آنها استفاده می کند. هیچگاه فراموش نکنید که بیماری اعتیاد به مراتب از از یک معتاد تنها قوی تر است و ما برای مقابله با این بیماری به کمک و حمایت یکدیگر نیاز داریم.
۲- پذیرش مسئولیت لغزش
- همان طور که در قسمت های قبل توضیح داده شد، لغزش فرایندی است که در چندین مرحله اتفاق می افتد. پس از لغزش نیز با مجموعه ای از احساسات و حالات روانی مختلف رو به رو می شوید، اما سر انجام می پذیرید که تسلیم وسوسه مصرف مجدد مواد شده و لغزش کرده اید. ممکن است شنیدن این نکته که لغزش یک اتفاق طبیعی و رایج است، به اندازه کافی برای آرامش یافتن ما قانع کننده نباشد. ممکن است تصور کنیم که به دلیل لغزش کردن، روزها، ماه ها و سال ها بهبودی خودمان را لگدمال کرده ایم و دوباره به همان روزهای اولی که تصمیم به ترک اعتیاد گرفته بودیم بازگشته ایم. ممکن است پیش از این که با آنچه که بر سرمان آمده کنار بیائیم، احساس غم و اندوه به ما دست دهد و یا به شدت از دست خودمان عصبانی شویم. تنها پس ازعبور کردن از این مراحل است که ممکن است به تدریج به این نتیجه برسیم که از لغزش خود درس عبرت گرفته ایم و در نتیجه این بار بهبودی خود را با جدیت بیشتری دنبال خواهیم نمود.
- بسیاری از ما معتادان پس از لغزش نسبت به کسانی که از ما حمایت نکردند و یا به ما هشدار ندادند که در حال سقوط هستیم احساس رنجش و تنفر می کنیم. اما واقعیت این است که هیچکس به جز خود ما مسئول لغزش کردن ما نیست. ما باید رفتاری منطقی داشته باشیم و به عنوان انسانی عاقل و بالغ مسئولیت مصرف دوباره مواد را خودمان بر عهده بگیریم. فرافکنی، مقصر دانستن دیگران، سرزنش کردن خانواده، همکاران یا اعضای انجمن در واقع سلب مسئولیت از خود و سپردن اختیار بهبودی به دیگران است. واقعیت این است که هیچ کس و هیچ چیز نمی تواند ما را به مصرف دوباره مواد مخدر وادار کند. باید بدانیم که صرفنظر از همه اتفاقات و شرایطی که برای ما پیش آمده است، مصرف دوباره مواد و لغزش در واقع گزینه ای است که خود ما آن را انتخاب کرده ایم. شاید بزرگترین اشتباه ما این باشد که فراموش می کنیم حتی در سخت ترین و بدترین شرایط نیز حق انتخاب داریم و می توانیم بین مصرف دوباره مواد یا از سرگرفتن روال بهبودی یکی را انتخاب کنیم. به عبارت دیگر، در نهایت این خود ما هستیم که باید تصمیم بگیریم که مواد مصرف بکنیم یا خیر. در این گونه مواقع هر چه با خودمان رو راست تر باشیم و مسئولیت لغزش کردنمان را خودمان بر عهده بگیریم، سریع تر می توانیم با آن کنار بیائیم و قدرت لازم برای اتخاذ تصمیمات درست و عاقلانه برای از سر گرفتن سفر به سوی بهبودی را به دست آوریم.
۳- استفاده از حمایت انجمن
- برنامه های 12 قدمی و انجمن های گمنام موثرترین و کارسازترین ابزارها برای ایجاد تغییرات لازم در زندگی و رها شدن از چنگ بیماری اعتیاد را در اختیار ما معتادان قرار داده و ملزومات بهبودی روزانه ما فراهم می آورند. به همین علت، مهمترین کاری که پس از لغزش باید انجام دهیم این است که از این ابزارها و حمایت ها استفاده کنیم. باید کارکرد 12 قدم را از ابتدا شروع کنید تا درک و شناخت بهتری از آنها به دست بیاورید. به احتمال زیاد علت اصلی لغزش شما نداشتن آگاهی و شناخت کافی و یا عمل نکردن به قدم های دوازده گانه بوده است. احتمالاً شما نمی توانستید خودتان را متقاعد نمایید که در برابر بیماری اعتیاد ناتوان هستید – قدم اول – و به همین علت دوباره به سراغ مواد رفتید. با این تصور که می توانید میزان مصرف خود را کنترل کنید یا اینکه برای بهبودی از اعتیاد می توانید به قدرت و توانایی خودتان تکیه کنید، باعث آسیب پذیری خود در برابر بیماری اعتیاد شده اید. یا اینکه فراموش کردید از خدای خود بخواهید که برای خلاص شدن از چنگ وسوسه و ویار مصرف دوباره مواد مخدر به شما کمک کند و همین توجه به توصیه های – قدم دوم – باعث لغزش شما شده است. به احتمال بسیار زیاد با کارکرد دوباره 12 قدم ها شما متوجه خواهید شد که چه عواملی باعث شده بود تا شما مجدداً مصرف مواد را شروع کنید.
- در برخی از مواقع اگر احساس کردید که راهنمایتان نتوانسته است حمایت و رهنمودهای لازم را در اختیار شما قرار دهد، می توانید راهنمای خود را عوض کنید. فراموش نکنید که بهبودی از بیماری اعتیاد اولویت اول زندگی ما است و در این رابطه ما باید خودخواه باشیم و هرکاری که برای بازگشت دوباره به مسیر بهبودی لازم است را انجام دهید. پس از لغزش کردن باید بیشتر از گذشته از حمایت انجمن تان استفاده کنید. تلاش کنید تا آنجا که می توانید در جلسات انجمن شرکت کنید و احساسات و تجربیات خود در مورد این که چه عواملی باعث لغزش شما شده است را صادقانه با دیگران به اشتراک بگذارید. با این کار از شرمندگی و خجالتی که به احتمال زیاد از آن رنج می برید کاسته شده و توانایی بیشتری برای شروع دوباره فرآیند بهبودی به دست خواهید آورد. همچنین خواهید توانست، از تجربه دیگران و ابزارهایی که برای بازگشت به بهبودی از آنها استفاده کرده اند، آگاه شوید. حداقل منفعت این کار این است که می توانید افکار مخرب و معتادگونه خود را آرام کرده و از تنهایی و انزوا بیرون بیایید. بعد از لغزش و مصرف دوباره مواد ، بیماری ما دوباره عود کرده و این احتمال وجود دارد که وسوسه و ویار مصرف ما را متقاعد کنند تا ما به مصرف مواد مخدر ادامه دهیم؛ اما با شرکت در جلسات خودمان را در فضای امن و بی خطری قرار می دهیم که در آن می توانیم با کمک و حمایت دیگران بر افکار منفی خودمان غلبه کنیم. بعضی از ما بعد از دچار شدن به لغزش هر روز در دو جلسه مختلف شرکت می کنیم تا به تدریج وسوسه و ویارمان فرو کش کند. این که در چه تعداد جلسه باید شرکت کنید و این که چگونه باید از پیشنهادها و حمایت های انجمن تان استفاده کنید به تصمیم خود شما بستگی دارد اما تجربه نشان می دهد که مشغول کردن خود با برنامه 12 قدم و جلسات انجمن های گمنام، بدون تردید مطمئن ترین راه برای بازگشت به مسیر بهبودی پس از دچار شدن به لغزش است.
- گاهی ممکن است که تصمیم بگیرید بلافاصله یک نوع خدمت در جلسات انجمن را بر عهده بگیرید. این کار باعث خواهد شد تا شما ارتباط و تعلق بیشتری با انجمن خود داشته باشید و گام موثری در فرایندکارکرد برنامه 12 قدم خود بردارید. بعلاوه وقت خود را با دیگر معتادان درحال بهبودی گذرانده و اوقات فراغت خود را در کنار آنها سپری کنید. نکته مهم این است که پس از لغزش، ما به راه و رسم قدیمی خودمان بازگشته ایم و بیماری ما دوباره فعال شده است. افکار و رفتار ما بار دیگر حالت معتادگونه و ناسالم پیدا کرده و ما برای بهبودی از دست این بیماری که به مراتب بزرگتر و قدرتمند تر از ماست به حمایت و پشتیبانی یکدیگر نیاز داریم.
- برای کسب اطلاعات بیشتر درباره چگونگی استفاده بیشتر و موثرتر از حمایت های انجمن ها، لطفا به قسمت انجمن های گمنام رجوع کنید.
۴- اقدام به عملیات
در این قسمت پیشنهاداتی ارائه شده است که با عمل کردن به آنها انگیزه بیشتری پیدا کرده، و تشویق می شوید که بلافاصله پس از لغزش، دوباره به مسیر بهبودی خود بازگردید:
١) بلافاصله با راهنما، یا یکی از دوستان در حال بهبودی خود تماس بگیرید و به او اطلاع دهید که چه اتفاقی افتاده است.
٢) به یک جلسه انجمن خودتان رفته و با صداقت تمام آنچه را که اتفاق افتاده است شرح دهید و از دیگران درخواست حمایت و کمک کنید.
٣) هرگز فراموش نکنید که همه ما فقط برای ۲۴ساعت یعنی به طور روزانه پاکی خود را حفظ می کنیم و در بهبودی بسر می بریم. باید بپذیرید که شما معتادی هستید که برای یک لحظه به عدت قدیمی خود بازگشته اید، ولی اکنون می توانید بهبودی روزانه خود را دوباره آغاز کنید.
٤) به یاد داشته باشید پیش از این که بتوانید با لغزش خود کنار بیایید با یک دوره التهاب ها و آشفتگی های فکری و روانی روبرو خواهید شد. در این دوره به طور قطع با یک رشته مسائل احساسی و روانی مواجه شده و حساسیت و آسیب پذیری شما بیشتر خواهد شد. این حالت ها را بپذیرید و فراموش نکنید که همه آن ها تنها احساساتی هستند که با گذشت زمان از بین می روند و شما مجبور نیستید که برای آرام کردن التهاب دورنی خود دوباره اقدام به مصرف مواد کنید.
٥) از احساسات و نگرش های نسبت به این لغزش و از تخریب کردن خودتان دست بردارید و اجازه ندهید که بیماری اعتیاد شما را بیش از این فریب دهد و دوباره در چنگ خود گرفتار کند. به هیچ عنوان احساس گناه و خجالت نکنید. براساس اصول برنامه های 12 قدمی، ما انسان های بیماری هستیم که به طور روزانه برای بهبودی خود تلاش می کنیم، نه اینکه انسان های گناهکار و بدی باشیم که قصد تبدیل شدن به انسان های کامل و ایده آل را داشته باشیم.
٦) هوش و حواس خود را بر روی پاکی امروزتان متمرکز کنید و اجازه ندهید که فکر و وقت شما صرف این موضوع شود که چرا دوباره مواد مصرف کردم یا این که در آینده چطور می توانم از تکرار لغزش جلوگیری کرده و پاکی خود را حفظ کنم.
٧) یک برنامه پیشگیری از لغزش برای خودتان تهیه کنید. این کار به شما کمک خواهد کرد تا بدانید چه عواملی باعث لغزش شما شده اند و چه علائم و نشانه های هشدار دهنده ای وجود داشتند که شما به آنها توجه نکردید تا در آینده از آنها تجربه کسب نموده و از تکرار شدن آنها جلوگیری کنید. برنامه پیشگیری از لغزش مشخص می کند که چگونه احساسات و یا افکار و رفتار شما تغییر کرد و باعث شد تا شما مصرف مواد را دوباره از سر بگیرید. چگونه اجازه دادید، بهبودی شما که در اولویت اول زندگیتان بود، به دست فراموشی سپرده شود؟ کدامیک از اقدامات و رهنمودهای مربوط به برنامه بهبودی تان را رعایت نکردید که باعث لغزش شما شد؟ پس از نوشتن این مطالب در برنامه پیشگیری از لغزش، با راهنمای خودتان آنها را مرور کرده تا بدانید در آینده چه کارهایی را باید انجام دهید تا بتوانید بهبودی خود را حفظ کنید. برای کسب اطلاعات لازم در مورد تهیه یک برنامه پیشگیری از لغزش، لطفاً به قسمت برنامه پیشگیری از لغزش مراجعه کنید.
٨) بررسی کنید که آیا برای درمان مسائل روانی و یا بیماری های دیگری که باعث لغزش شما شده اند نیاز به راهنمایی و کمک پزشکان و متخصصان دارید یا خیر.
٩) سلامت جسمی خود را جدی گرفته و از آن مراقبت کنید. پس از لغزش شوک بزرگی به جسم ما وارد می شود، به همین دلیل برای تجدید قوا، باید به اندازه کافی خواب و استراحت داشته باشیم.
١٠) بهبودی از اعتیاد را اولین اولویت زندگی خود قرار دهید. هر مشکل و مساله دیگری که در زندگی دارید را می توانید بعداً برطرف کنید. آنچه که برای شما مهم است بازگشت به بهبودی است زیرا برای ما معتادان این مساله مرگ و زندگی است.
١١) از حمایت انجمن خود استفاده کنید و بیشتر از گذشته در جلسات شرکت کنید.
١٢) کارکرد 12 قدم را آغاز کرده و تا حد امکان به همه پیشنهادات و اصول آن بطور روزانه عمل کنید.
١٣) از همه مهمتر اینکه همیشه به خاطر داشته باشید، لغزش شما یک شکست نیست، بلکه تجربه و درسی بسیار با ارزش است. آنچه اهمیت دارد این است که شما امروز توانایی تصمیم گیری منطقی و عاقلانه را دارید. نشان دهید که مسئولیت لغزش خود را بر عهده گرفته اید و از قدرت و شهامت لازم برای برخاستن دوباره و شروع مجدد بهبودی برخوردار هستید.
۵- اداره عوارض جانبی لغزش
- بعد از مصرف دوباره مواد مخدر جسم و روح ما دوران بسیار سختی را می گذرانند تا دوباره به حالت عادی برگردند. مواد مخدر مانند سم است و جسم ما برای اینکه پاک شود و بتواند به طورعادی کار کند به یک دوره سم زدایی نیاز دارد. به همین علت است که همیشه پس از لغزش و استفاده دوباره از مواد مخدر برای مدتی احساس آسیب پذیری و بی قراری به ما دست می دهد. باید تاثیرات مواد مخدر بر روی سیستم بدنمان بپذیریم و خماری و عوارض آن را تحمل کنیم تا این حالت ها به تدریج از میان بروند.
- لغزش کردن تاثیرات منفی زیادی بر بر اعتماد به نفس ما می گذارد. ممکن است احساس گناه و شرمندگی به ما دست بدهد و یا به عیب جویی و ایراد گرفتن پردخته و از خود نفرت پیدا کنیم. اما این نکته مهم است که باید این گونه احساسات را جزئی از فرایند کنار آمدن با لغزش به حساب آورده و به خودمان اجازه دهیم که این مراحل را نیز پشت سر بگذاریم. کاری که نباید انجام دهیم این است که اجازه دهیم این افکار و احساسات، به بهانه ای برای ادامه دادن مصرف مواد مخدر تبدیل شوند. شاید علت بیقراری ما این است که نمی دانیم چه چیزی باعث لغزش ما شده است و ممکن است به علت لغزش، غرور و اعتماد به نفس ما آنچنان آسیب ببیند که خودمان را فردی شکست خورده و ناتوان به حساب بیاوریم. ممکن است علیرغم اینکه ما برای بازگشت به بهبودی به حمایت انجمن های گمنام نیاز داریم، از رفتن به جلسات خودداری کنیم. ممکن است احساس می کنیم که اعتبار و حیثیت ما نزد خانواده، جامعه و اعضای جلسات انجمن از بین رفته است و به همین دلیل دچار عصبانیت و خشم شویم.ممکن است بعد ازلغزش به خودمان بگوئیم “اکنون که دیگر بهبودی کامل و مستحکمی ندارم چگونه می توانم پیام بهبودی را به دیگران منتقل کنم”. این گونه افکار بی اساس و ویرانگر تنها باعث می شوند تا ما خود را از انجمن دور کرده و به مصرف مواد ادامه دهیم. اگر ما به آنچه که برنامه های 12 قدمی توصیه می کنند باور داشته باشیم و قبول کنیم که از یک بیماری مزمن رنج می بریم که فقط به صورت روزمره از چنگ آن رهائی پیدا می کنیم، در آن صورت نباید اجازه بدهیم که این افکار معتادگونه ما را از تلاش برای بهبودی دوباره دل سرد کنند. اگر معتقد هستیم که انجمن های گمنام مکانی برای معتادانی مانند خود ما است که از همان مسائل و مشکلاتی مشابه ما رنج می برند، در آن صورت باید با فروتنی در جلسات شرکت کرده و تجربیات خود را با دیگران در میان بگذاریم. در چنین حالتی متوجه خواهیم شد که تجربیات ما برای جلوگیری از لغزش تا چه اندازه برای دیگران مفید خواهد بود. متوجه خواهیم شد که با بازگو کردن تجربیات خود درباره لغزش توانسته ایم پیامی قوی و ارزشمند در باره طبیعت حیله گر و اسرار آمیز بیماری اعتیاد به معتادان دیگر منتقل کنیم و نشان دهیم که با حمایت وکمک انجمن مان و کار کرد 12 قدم، ما چگونه توانسته ایم روند بهبودی خود را دوباره از نو آغاز کنیم.
- به خاطر داشته باشید که احساس گناه، خجالت و تنفر از خود نشانه ای از یک طرز فکر غلط درباره بیماری اعتیاد است، چرا که ما تصور می کنیم که اعتیاد یک مشکل اخلاقی است. اما در صورتی که بپذیریم که اعتیاد یک بیماری مزمن است و هر کدام از ما فقط برای یک روز پاکی خود را حفظ می کنیم و در بهبودی به سر می بریم، آن وقت هیچگونه دلیلی برای احساس گناه یا شرمندگی به دلیل لغزش کردن نخواهیم داشت. احساس شرمندگی و منفی بافی از جمله عواملی هستند که مانع از شروع مجدد روند بهبودی ما می شوند. واقعیت این است که پس لغزش ما برای مدتی کوتاه دوباره به سبک زندگی قبلی خودمان بازگشته ایم، اما باید بدانیم که از قدیم گفته اند انسان جایز الخطا است و همه ما حق اشتباه کردن داریم. به جای سرزنش کردن خود و ناامیدی از روند بهبودی، بهتر است لغزش را به یک تجربه و درس عبرتی برای خودمان تبدیل کنیم. باید بدانیم که ما نیز مانند دیگران انسان ها کامل و بدون عیب و نقص نیستیم و قرار نیست که بهبودی ما نیز بهترین و ایده آل ترین نوع بهبودی باشد. بهبودی در واقع سفری است که با فراز و نشیب ها و افت و خیزهای فراوانی همراه است.
۶- مراجعه احتمالی به متخصصان
- اگر بعد از لغزش متوجه شدید که دچار احساس بیزاری از زندگی، یا افسردگی طولانی مدت و مداوم شده اید و همین احساسات باعث از دست دادن انگیزه بهبودی شما شده اند و یا با مشکلات روانی شدیدتری مانند فکر کردن به خودکشی فکر می کنید، حتما از افراد متخصص برای درمان افسردگی و مشکلات روانی خود کمک بگیرید. فراموش نکنید که انجمن های گمنام فقط مکانی برای ارائه برنامه های بهبودی و حمایت از معتادانی است که از بیماری اعتیاد در عذاب هستند و به هیچ عنوان نمی توانند برای برطرف کردن بیماری های جسمی و مسائل روانی به شما کمک کنند، چرا که اساسا برای این منظور ایجاد نشده اند.
- هر یک از ما معتادان دلایل خاصی برای لغزش داریم و برای اینکه بتوانیم از آن درس عبرت بگیریم و دوباره بهبودی خود را شروع کنیم باید بدانیم که چه عامل یا عواملی باعث غلبه کردن وسوسه و بازگشت ما به مصرف مواد شده اند. واقعیت این است که بسیاری از ما برای اینکه بتوانیم با مسائل و مشکلات عمیق روانی خودمان مانند خشونت، آسیب های دوران کودکی، تجاوز، ضایع شدن حقوق، جنگ و دیگر مسائل زندگی کنار بیائیم به سراغ مواد مخدر رفته ایم و معتاد شده ایم. بی علاقگی یا ناتوانی ما در ارزیابی و تجزیه و تحلیل این گونه مسائل در دوران بهبودی ممکن است اصلی ترین عامل روی آوردن دوباره ما به مصرف مواد مخدر باشد. اما اگر قصد شروع مجدد بهبودی و محافظت از آن را داریم، باید با مسائل و مشکلات روانی و احساسی خودمان به صورت جدی و اساسی روبرو شویم و با آنها برخورد کنیم. در دوران بهبودی، گاهی لازم است که به جای انکار کردن و فرار کردن از واقعیت های تلخ زندگی، آن ها را بپذیریم تا بتوانیم راحت تر با آنها کنار آمده و در نهایت زخم های درونی و روحی خود را التیام ببخشیم. زمانی که برای این کار آمادگی پیدا می کنیم شاید نخواهیم که این مسائل عمیق را در جلسات انجمن یا برای دوستان درحال بهبودی خود بازگو کنیم. واقعیت این است که شاید آنها تجربیاتی مشابه ما نداشته باشند و ندانند که چگونه می توان بر این نوع مسائل و مشکلاتی که ما از آنها رنج می بریم غلبه کرد و در نتیجه نمی توانند کمک چندانی به ما بکنند. اگر احساس می کنید که برای فراموش کردن و یا غلبه کردن بر چنین مسائل و مشکلات شدید روانی، مصرف مواد را دوباره شروع کرده اید بهتر است که با یک روانپزشک متخصص مشورت کنید تا با راهنمایی و کمک او بتوانید با این گونه مشکلات کنار بیایید. برخی از ما معتادان درحال بهبودی ممکن است از انواع بیماری های روانی رنج ببریم، در حالی که حتی ندانیم که از چنین مشکلاتی روانی در عذاب هستیم. ممکن است که عامل اصلی لغزش ما ، کنار آمدن با این نوع مشکلات بوده باشد. دریافت کمک و راهنمایی مناسب از متخصصان، پس از دچار شدن به لغزش، اقدامی معقول، منطقی و مسئولانه است چون با این کار می توانید مسائل و مشکلاتی که از آنها رنج می برید و هیچ ارتباطی نیز به اعتیاد شما ندارند را بر طرف کنید. این کار باعث می شود تا بتوانید برنامه بهبودی خود را بهتر دنبال کرده و و از آن محافظت کنید.
۷- عبرت گرفتن از تجربه لغزش
- واقعیت این است که حتی اگر شما دقیقاً دلیل و علت لغزش خودتان را ندانید، لغزش شما بدون دلیل نبوده است. با توجه به این که لغزش یک فرآیند بوده و دارای مراحل و علائم خاصی است، احتمالا شما به نشانه های آن توجه نکرده اید. البته این امکان نیز وجود دارد که شما متوجه نشانه ها و علائم هشدار دهنده لغزش شده باشید؛ ولی آنها را جدی نگرفته باشید. حتماً به یاد دارید که برای حفظ بهبودی می بایست احساسات و مسائل روانی خودمان را کنترل کنیم و روش های سالم تری برای طرز فکر و رفتارمان در پیش بگیریم. به طور حتم، پیش از لغزش برای کنار آمدن و تحمل مشکلات زندگی، دوباره راه و رسم قدیمی را در پیش گرفته اید و از ابزارها و اصول برنامه های 12 قدمی برای کنترل احساسات، افکار و رفتارتان استفاده نکرده اید. شاید اطلاع نداشته باشید که کارکرد قدم های دوازده گانه امکانات و ابزار لازم برای شروع یک زندگی جدید را در اختیار شما قرار می دهند. فراموش نکنید که بهبودی موثر، مستلزم کنار آمدن صحیح ما با افکار و احساساتمان و دستیابی به یک سبک زندگی بهتر و سالم تر می باشد.. به احتمال زیاد شما برای اینکه بتوانید با مشکلات زندگی کنار بیائید دوباره راه و رسم قدیمی خود را در پیش گرفتید و به طور موثر به ابزارها و اصول برنامه های 12 قدمی عمل نکردید. شاید نمی دانستید که کارکرد 12 قدم امکانات لازم برای یک زندگی جدید را در اختیارتان قرار می دهد. در عین حال باید توجه داشت که لغزش رویدادی است که برای بسیاری از ما معتادان در حال بهبودی اتفاق می افتد. بهبودی سفری است که با آزمون و خطای فراوان همراه است؛ اما سرانجام شما را به سر منزل مقصود و هدفتان می رساند و شما می توانید از چنگ بیماری اعتیاد رها شوید و با آرامش به زندگی جدید خود ادامه دهید. لغزش می تواند به ما نشان می دهد که چگونه می بایست 12 قدم را به طور روزانه به کار بگیریم تا مجددا در دام بیماری اعتیاد گرفتار نشویم. لغزش می تواند بهترین معلم و آموزگار ما باشد؛ چون تغییراتی که برای حفظ بهبودی باید در زندگی و درون خودمان به وجود آوریم را به ما یادآوری می کند. مثلا در صورتی که اولویت اول بهبودی خود را فراموش کرده باشیم، یا مجددا به طرز فکر قدیمی دوران اعتیاد خود روی آورده باشیم، و یا بدون در نظر گرفتن ماهیت بیماری اعتیاد، خود را در شرایط و موقعیت های پر وسوسه و خطرناک قرار داده باشیم، پس از لغزش کردن از این تغییرات آگاه شده و می توانیم آنها را تغییر دهیم. دچار شدن به لغزش اگرچه بسیار سخت و عذاب آور است، اما به ما کمک می کند تا به اشتباه بودن مسیر خود پی برده و برنامه بهبودی خود را با جدیت بیشتری آغاز کنیم.
- هدف برنامه های 12 قدی تغییر دادن سبک زندگی ما است. البته با توجه به ماهیت و طبیعت بیماری مزمنی که ما از آن رنج می بریم و مصرف مواد مخدر که به روش طبیعی زندگی ما تبدیل شده است، ایجاد چنین تغییراتی کار آسانی نیست. دور از واقعیت خواهد بود اگر تصور کنیم که می توانیم به محض تصمیم گرفتن، اعتیاد خود را ترک کرده و سبک زندگی و همه چیزهایی که یک عمر به آن عادت کرده بودیم را یک شبه تغییر دهیم. رها شدن از چنگ بیماری اعتیاد به زمان نیاز دارد و در مواقعی با تجربیات تلخ و دردناکی همچون لغزش همراه است و همین تجربیات است که به ما کمک می کنند تا بدانیم برای اینکه زندگی جدیدی را آغاز کنیم، چه کارهائی را باید انجام دهیم. لغزش می تواند به ما کمک کند تا برنامه 12 قدم را با جدیت و صداقت بیشتری به کار بگیریم، و متوجه شویم که برای حفظ بهبودی نمی توانیم تنها به افکار خودمان تکیه کنیم و در صورتی که قصد محافظت از بهبودی خود را داریم بایستی از کمک ها و حمایت ها انجمن های گمنام استفاده کنیم.
- چیزی که باید به طور حتم بدانیم این است که لغزش نشان می دهد آن طور که باید و شاید و بطور جدی بر روی بهبودی خود تمرکز نکرده ایم و به همین علت نتوانسته ایم تغییرات بزرگی در سبک و روش زندگی خودمان ایجاد کنیم. اولین و مهمترین کار این است که مانند یک انسان عاقل و بالغ، مسئولیت بهبودی خود را بر عهده بگیریم. شاید لازم باشد که سیستم فکری خود را تغییر دهیم و یا خیالبافی هایی نظیر اینکه سایرین مسدول مراقبت از ما هستند خداحافظی کنیم و زندگیمان را نه بر اساس توهم و خیال، بلکه بر اساس واقعیت های موجود بنا کنیم.شاید لازم باشد که ما خودخواه باشیم و نیازها، رفاه، و آسایش خودمان را در اولویت قرار دهیم؛ نه آنکه وقتمان را برای راضی نگاه داشتن دیگران تلف کنیم. شاید لازم باشد از دوستان قدیمی ، خانواده و یا کلیه کسانی که باعث می شوند تا دوباره فکر مصرف مواد به سر ما بزند فاصله بگیریم. این گونه تصمیمات اگرچه بسیار سخت و دشوار هستند اما بخشی از فرایند بهبودی ما به شمار می آیند و ما به عنوان معتادانی که همواره در خطر بازگشت به اعتیاد قرار داریم، لازم است که برای جلوگیری از لغزش مجدد، به همه آنها عمل کنیم، تا بتوانیم از زندگی جدید و عاری از اعتیاد خود در بهبودی لذت ببریم.
- منبع: سایت همراه
دم شما گرم عالی 👌